"ಬದುಕು ಜಟಕಾ ಬಂಡಿ...ವಿಧಿಯದರ ಸಾಹೇಬ..."
" ನಾಳೆ ನಮ್ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಶಿವರಾತ್ರಿಯ ವಿಶೇಷ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ. ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಬೇಗನೇ ಕೆಲವು ಪೂಜೆಗಳನ್ನು
ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ ನೀವು ಹಿರಿಯರು ಮುಂದೆ ನಿಂತು ನಡೆಸಿಕೊಡಬೇಕು, ಆದಷ್ಟು ಬೇಗನೇ ಮುಗಿಸುವ ವಿಚಾರವಿದೆ, ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಯಾರಿಗೂ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯಾಗುವದಿಲ್ಲ. ಬೇಗನೇ ಬಂದು ಬಿಡಿ."
ಇದು ನಮ್ಮಕ್ಕನಿಗೆ ಬಂದ ಆಗ್ರಹದ ಆಮಂತ್ರಣ. ಅವಳಿಗೋ ಇಂಥದಕ್ಕೆಲ್ಲ ಸಂಭ್ರಮವೋ ಸಂಭ್ರಮ. ಅತಿ ಅನಿವಾರ್ಯ ಕಾರಣಗಳಿಲ್ಲದೇ ಯಾವುದನ್ನೂ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸ್ವಭಾವ ಅವಳದಲ್ಲವೇ ಅಲ್ಲ. ಬರುವದಾಗಿ ಭರವಸೆ ಕೊಟ್ಟು, ಮರುದಿನ ಉಡಬೇಕಿದ್ದ ಸೀರೆ, ಕುಪ್ಪುಸಗಳನ್ನು ಗಳದ ಮೇಲೆ ಕೊಡವಿ ಹಾಕಿಯಾಯಿತು.
ಮರುದಿನ ಐದು ಗಂಟೆಗೇ ಮನೆಯ ದೀಪ ಹತ್ತಿದವು. ಮನೆಯಂಗಳ ಗುಡಿಸಿ, ಸಾರಿಸಿ ಗುಡಿಗೆ ಬೇಗ ಹೋಗಬೇಕು. ಮಾಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಅವರದೇ ಮನೆತನದ ಒಂದು ದೇವಸ್ಥಾನವಿದೆ. ಸೋದರರು ಪಾಳಿಯ ಮೇಲೆ ಪೂಜೆ, ಉತ್ಸವಗಳ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೊರುವದು ರೂಢಿ. ಆ ವರ್ಷ ಅವರದೇ ಸರದಿ. ನಸುಕಿನಲ್ಲಿಯೇ ಎದ್ದು, ಗರ್ಭಗುಡಿ , ಒಳಾಂಗಣ ಹೊರಾಂಗಣಗಳನ್ನು ಉಡುಗಿ, ತೊಳೆದು, ರಂಗೋಲಿ ಹಾಕಿ, ನಂದಾ ದೀಪಕ್ಕೆ ಎಣ್ಣೆ ಎರೆದು ಬಂದು ಬಿಟ್ಟರೆ ಮುಂದಿನ ಪೂಜೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಮನೆಯ ಗಂಡಸರಿಗೆ ರವಾನೆ.
ಬೇಗಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧವಾಗುವ ಯೋಚನೆ-
ಯೊಂದಿಗೆ ಮನೆಯ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆದಾಯಿತು. ಆಗ ಕಾಲ್ಬೆರಳುಗಳಿಗೆ ಏನೋ ಚುಚ್ಚಿದ ಹಾಗಾಗಿ, ಫಕ್ಕನೇ ದೀಪ ಹೊತ್ತಿಸಿ ನೋಡಿದರೆ ಏನೇನೂ ಇಲ್ಲ. ಮಣ್ಣಿನ ಮನೆ, ಕಮತದ ಹಿತ್ತಲು, ಕಾಳುಕಡಿಗಳ ದಾಸ್ತಾನು, ಇಲಿಗಳಿಗೇನೂ ಬರವಿಲ್ಲ. ಒಳಗೆ ಹೋಗಿ, ರಕ್ತ ಒರೆಸಿ, ಅದಕ್ಕಿಷ್ಟು ಅರಿಷಿಣ ಬಳಿದು, ಒಂದು ಬಟ್ಟೆ ಸುತ್ತಿ , ಗುಡಿಗೆ ಹೋಗಿ ಸಾಂಗವಾಗಿ ಅಂದುಕೊಂಡದ್ದು, ಮಾಡ- ಬೇಕಾದ್ದು ಮಾಡಿಮುಗಿಸಿ ಮನೆಗೆ ಹೊರಡಬೇಕು, ಏನೋ ಸಂಕಟ, ಗಲಿಬಿಲಿ, ಅರ್ಥವಾಗದ ಕಳವಳ, ಕಣ್ಣು ಪಟಪಟ ಹೊಡೆಯುವದು ಎಲ್ಲ ಸುರುವಾಯ್ತು. ಎರಡು ಹೆಜ್ಜೆ ಹೇಗೋ ಬಂದವಳಿಗೆ ಮನೆಯವರೆಗೂ ನಡೆಯಲಾಗಿಲ್ಲ. ಯಾರದೋ ಕಟ್ಟೆಗೆ ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕುಳಿತಾಗ ಅವರಿವರು ವಿಷಯ ತಿಳಿದು ತುರ್ತಾಗಿ ದವಾಖಾನೆಗೆ ಒಯ್ಯುವ ಸಿದ್ಧತೆ ನಡೆದಾಗ ಅವಳು ಹೇಳಿದ್ದು," ನನಗೇನೂ ಆಗಿಲ್ಲ, ಒಬ್ಬರು ನನ್ನ ಜೊತೆ ಸಾಕು, ಬೆಳಗಿನ ಹೊತ್ತು, ನಿಮ್ಮ ನಿಮ್ಮ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ".
ಅವಳ ಹೆಸರೇ ' ವಸುಮತಿ', ಭೂಮಿ ತೂಕದ ತಾಳ್ಮೆ. ಮಾತಿನಲ್ಲೂ. ಕೃತಿಯಲ್ಲೂ...
ಆದರೆ ಕೆಲವರು ತುರ್ತು ಅವಳನ್ನು ಆಟೋ ದಲ್ಲಿ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೊರಟಾಗ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕಣ್ಣುಮುಚ್ಚಿ ಪ್ರಜ್ಞೆ ತಪ್ಪಿದವಳನ್ನು ದವಾಖಾನೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ದಾಗ ಏನೂ ಉಳಿದಿರಲೇ ಇಲ್ಲ, ಅವಳ ಉಸಿರು, ಕರೆದೊಯ್ದವರ ಭರವಸೆ, ಉಪಚಾರದ ಯಾವುದೇ ವಿಧಾನ, ಎಲ್ಲವೂ ವ್ಯರ್ಥವಾಗಿತ್ತು. ನೂರಾರು ಜನರನ್ನು ಹಾವಿನ ಕಡಿತದ ನಂತರವೂ ಬದುಕಿಸಿದ ಸ್ವ್ವ್ವ್
ಡಾಕ್ಟರ್, ಮನೆಮಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಪರಿತಪಿಸಿದ ರೀತಿ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಕಂಗೆಡಿಸಿತ್ತು.
ಕಡಿದದ್ದು ಏನು ಎಂಬುದು ಮೊದಲೇ ತಿಳಿಯದಿದ್ದುದು, ಎಂದೂ ಯಾವುದಕ್ಕೂ,ಯಾರನ್ನೂ
ಬೇಡದ ನಮ್ಮಕ್ಕನ ಅಂತರ್ಮುಖಿ ಸ್ವಭಾವ, ಅಂಥ ಹಳ್ಳಿಯ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಅದೂ ಇದೂ ಕಚ್ಚುವದು ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯವೆಂಬ ಅನಿಸಿಕೆ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದಕ್ಕೆ ಅವಳ ಜೀವ ಬೇಕಿತ್ತೋ ಇಂದಿಗೂ ಅರ್ಥವಾಗಿಲ್ಲ. ವಿಷಯವೆಂದರೆ, ಅಂದು ಅವಳ ಉಸಿರು ನಿಲ್ಲಿಸಿದ್ದು ಹಾವೋ, ವಿಷದ ಚೇಳೋ, ಅಥವಾ ಬೇರಿನ್ನೇನು ಎಂಬುದು ನಮಗಿನ್ನೂ ಗೂಢ. ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಂಡಿದ್ದರೆ
ಏನಾದರೂ ಮಾಡಬಹುದಿತ್ತು. ಅದರಲ್ಲೇ ಅವಳ ಕೊನೆ ಇರುವಾಗ ದೈವ ಅವಳಿಗೆ ಆ ಅವಕಾಶವನ್ನೂ ಬಿಟ್ಟುಕೊಡಲಿಲ್ಲ. ಅನಸ್ಥೇಸಿಯಾ Dose ಹೆಚ್ಚಾದರೆ ನಿದ್ರೆಗೆ ಜಾರಿದವರು ಚಿರನಿದ್ರೆಗೆ ಜಾರಿದಂತೆ ,ಅವಳು ಹಾಕಿದ ಅಂಗಳದ ನೀರು ಆರುವ ಮೊದಲೇ, ಇಟ್ಟ ರಂಗೋಲಿ ಅಳಿಸುವ ಮೊದಲೇ, ತೆಗೆದಿಟ್ಟ ಸೀರೆಯುಟ್ಟು ಸಂಭ್ರಮಿಸುವ ಮೊದಲೇ, ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಕಂಡ ಸೂರ್ಯ ಇಡಿಯಾಗಿ ಮೇಲೇಳುವ ಮೊದಲೇ ,ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಇದು ಏನಾಗಿದೆ, ಏನಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯುವ ಮೊದಲೇ ಸದಾ ಶಾಂತಸ್ವಭಾವದ,
ಯಾವುದೇ ಸದ್ದು ಗದ್ದಲ ಗೊತ್ತಿರದ, ಆಳ ನೀರಿನಂತೆ ಗಂಭೀರವಾಗಿಯೇ ಇದ್ದು, ಇಲ್ಲವಾದವಳ ಕಥೆ
ನಮ್ಮ ಬದುಕಿನ ದುರಂತ ಅಧ್ಯಾಯವಾದದ್ದು ಮಾತ್ರ ನಮ್ಮನ್ನು ಸತತ ಕಾಡದೇ ಬಿಡದು.
ಇದು ನಡೆದದ್ದು ೨೦೦೭ ರಲ್ಲಿ. ಹದಿಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ. ಮುಂದೆ ಹರಿಯುವ ನೀರು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಕೊಚ್ಚಿಕೊಂಡು ಹೋಗುವದಿಲ್ಲ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಬೇಡವಾದುದನ್ನು ನಮ್ಮೆದುರೇ ದಂಡೆಗೆ ಎಳೆದು ಹಾಕಿ ನಮ್ಮನ್ನು ಕಾಡುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ.
ನಿಜ, ಬದುಕು ಜಟಕಾಬಂಡಿ...ವಿಧಿಯದರ ಸಾಹೇಬ, ಮದುವೆಗೋ...
ಮಸಣಕೋ ಅದರದೇ ಚಿತ್ತ...😒😒😒😒😒. ನೀವು ಹಿರಿಯರು, ಮುಂದೆ ನಿಂತು ನಡೆಸಿಕೊಡಬೇಕು, ಆದಷ್ಟು ಬೇಗನೇ ಮುಗಿಸುವ ವಿಚಾರವಿದೆ, ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಯಾರಿಗೂ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯಾಗುವದಿಲ್ಲ. ಬೇಗನೇ ಬಂದು ಬಿಡಿ."
ಇದು ನಮ್ಮಕ್ಕನಿಗೆ ಬಂದ ಆಗ್ರಹದ ಆಮಂತ್ರಣ. ಅವಳಿಗೋ ಇಂಥದಕ್ಕೆಲ್ಲ ಸಂಭ್ರಮವೋ ಸಂಭ್ರಮ. ಅತಿ ಅನಿವಾರ್ಯ ಕಾರಣಗಳಿಲ್ಲದೇ ಯಾವುದನ್ನೂ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸ್ವಭಾವ ಅವಳದಲ್ಲವೇ ಅಲ್ಲ. ಬರುವದಾಗಿ ಎಂದುಭರವಸೆ ಕೊಟ್ಟು, ಮರುದಿನ ಉಡಬೇಕಿದ್ದ ಸೀರೆ, ಕುಪ್ಪುಸಗಳನ್ನು ಗಳದ ಮೇಲೆ ಕೊಡವಿ ಹಾಕಿಯಾಯಿತು.
ಮರುದಿನ ಐದು ಗಂಟೆಗೇ ಮನೆಯ ದೀಪ ಹತ್ತಿದವು. ಮನೆಯಂಗಳ ಗುಡಿಸಿ, ಸಾರಿಸಿ ಗುಡಿಗೆ ಬೇಗ ಹೋಗಬೇಕು. ಮಾಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಅವರದೇ ಮನೆತನದ ಶ್ರೀರಾಮ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದೆ. ಸೋದರರು ಪಾಳಿಯ ಮೇಲೆ ಪೂಜೆ, ಉತ್ಸವಗಳ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೊರುವದು ರೂಢಿ. ಆ ವರ್ಷ ಅವರದೇ ಸರದಿ. ನಸುಕಿನಲ್ಲಿಯೇ ಎದ್ದು, ಗರ್ಭಗುಡಿ , ಒಳಾಂಗಣ ಹೊರಾಂಗಣಗಳನ್ನು ಉಡುಗಿ, ತೊಳೆದು, ರಂಗೋಲಿ ಹಾಕಿ, ನಂದಾ ದೀಪಕ್ಕೆ ಎಣ್ಣೆ ಎರೆದು ಬಂದು ಬಿಟ್ಟರೆ ಮುಂದಿನ ಪೂಜೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಮನೆಯ ಗಂಡಸರಿಗೆ ರವಾನೆ.
ಬೇಗಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧವಾಗುವ ಯೋಚನೆ-
ಯೊಂದಿಗೆ ಮನೆಯ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆದಾಯಿತು. ಆಗ ಕಾಲ್ಬೆರಳುಗಳಿಗೆ ಏನೋ ಚುಚ್ಚಿದ ಹಾಗಾಗಿ, ಫಕ್ಕನೇ ದೀಪ ಹೊತ್ತಿಸಿ ನೋಡಿದರೆ ಏನೇನೂ ಇಲ್ಲ. ಮಣ್ಣಿನ ಮನೆ, ಕಮತದ ಹಿತ್ತಲು, ಕಾಳುಕಡಿಗಳ ದಾಸ್ತಾನು, ಇಲಿಗಳಿಗೇನೂ ಬರವಿಲ್ಲ. ಒಳಗೆ ಹೋಗಿ, ರಕ್ತ ಒರೆಸಿ, ಅದಕ್ಕಿಷ್ಟು ಅರಿಷಿಣ ಬಳಿದು, ಒಂದು ಬಟ್ಟೆ ಸುತ್ತಿ , ಗುಡಿಗೆ ಹೋಗಿ ಸಾಂಗವಾಗಿ ಅಂದುಕೊಂಡದ್ದು, ಮಾಡ- ಬೇಕಾದ್ದು ಮಾಡಿಮುಗಿಸಿ ಮನೆಗೆ ಹೊರಡಬೇಕು, ಏನೋ ಸಂಕಟ, ಗಲಿಬಿಲಿ, ಅರ್ಥವಾಗದ ಕಳವಳ,ಕಣ್ಣು ಪಟಪಟ ಹೊಡೆಯುವದು ಎಲ್ಲ ಸುರುವಾಯ್ತು. ಎರಡು ಹೆಜ್ಜೆ ಹೇಗೋ ಬಂದವಳಿಗೆ ಮನೆಯವರೆಗೂ ನಡೆಯಲಾಗಿಲ್ಲ. ಯಾರದೋ ಕಟ್ಟೆಗೆ ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕುಳಿತಾಗ ಅವರಿವರು ವಿಷಯ ತಿಳಿದು ತುರ್ತಾಗಿ ದವಾಖಾನೆಗೆ ಒಯ್ಯುವ ಸಿದ್ಧತೆ ನಡೆದಾಗ ಅವಳು ಹೇಳಿದ್ದು," ನನಗೇನೂ ಆಗಿಲ್ಲ, ಒಬ್ಬರು ನನ್ನ ಜೊತೆ ಸಾಕು, ಬೆಳಗಿನ ಹೊತ್ತು, ನಿಮ್ಮ ನಿಮ್ಮ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ".
ಅವಳ ಹೆಸರೇ ' ವಸುಮತಿ', ಭೂಮಿ ತೂಕದ ತಾಳ್ಮೆ...ಮಾತಿನಲ್ಲೂ...ಕೃತಿಯಲ್ಲೂ...
ಆದರೆ ಕೆಲವರು ತುರ್ತು ಅವಳನ್ನು ಆಟೋ ದಲ್ಲಿ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೊರಟಾಗ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕಣ್ಣುಮುಚ್ಚಿ ಪ್ರಜ್ಞೆ ತಪ್ಪಿದವಳನ್ನು ದವಾಖಾನೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ದಾಗ ಏನೂ ಉಳಿದಿರಲೇ ಇಲ್ಲ,ಅವಳ ಉಸಿರು, ಕರೆದೊಯ್ದವರ ಭರವಸೆ, ಉಪಚಾರದ ಯಾವುದೇ ವಿಧಾನ, ಎಲ್ಲವೂ ವ್ಯರ್ಥವಾಗಿತ್ತು. ನೂರಾರು ಜನರನ್ನು ಬದುಕಿಸಿದ ಸ್ವತಃ ಡಾಕ್ಟರ್,ಮನೆಮಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಪರಿತಪಿಸಿದ ರೀತಿ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಕಂಗೆಡಿಸಿತ್ತು.
ಕಡಿದದ್ದು ಏನು ಎಂಬುದು ಮೊದಲೇ ತಿಳಿಯದಿದ್ದುದು, ಎಂದೂ ಯಾವುದಕ್ಕೂ,ಯಾರನ್ನೂ
ಬೇಡದ ನಮ್ಮಕ್ಕನ ಅಂತರ್ಮುಖಿ ಸ್ವಭಾವ, ಅಂಥ ಹಳ್ಳಿಯ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಅದೂ ಇದೂ ಕಚ್ಚುವದು ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯವೆಂಬ ಅನಿಸಿಕೆ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದಕ್ಕೆ ಅವಳ ಜೀವ ಬೇಕಿತ್ತೋ ಇಂದಿಗೂ ಅರ್ಥವಾಗಿಲ್ಲ. ವಿಷಯವೆಂದರೆ, ಅಂದು ಅವಳ ಉಸಿರು ನಿಲ್ಲಿಸಿದ್ದು ಹಾವೋ, ವಿಷದ ಚೇಳೋ, ಅಥವಾ ಬೇರಿನ್ನೇನು ಎಂಬುದು ನಮಗಿನ್ನೂ ಗೂಢ. ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಂಡಿದ್ದರೆ
ಏನಾದರೂ ಮಾಡಬಹುದಿತ್ತು. ಅದರಲ್ಲೇ ಅವಳ ಕೊನೆ ಇರುವಾಗ ದೈವ ಅವಳಿಗೆ ಆ ಅವಕಾಶವನ್ನೂ ಬಿಟ್ಟುಕೊಡಲಿಲ್ಲ. ಅನಸ್ಥೇಸಿಯಾ Dose ಹೆಚ್ಚಾದರೆ ನಿದ್ರೆಗೆ ಜಾರಿದವರು ಚಿರನಿದ್ರೆಗೆ ಜಾರಿದಂತೆ ,ಅವಳು ಹಾಕಿದ ಅಂಗಳದ ನೀರು ಆರುವ ಮೊದಲೇ, ಇಟ್ಟ ರಂಗೋಲಿ ಅಳಿಸುವ ಮೊದಲೇ, ತೆಗೆದಿಟ್ಟ ಸೀರೆಯುಟ್ಟು ಸಂಭ್ರಮಿಸುವ ಮೊದಲೇ, ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಕಂಡ ಸೂರ್ಯ ಇಡಿಯಾಗಿ ಮೇಲೇಳುವ ಮೊದಲೇ ,ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಇದು ಏನಾಗಿದೆ, ಏನಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯುವ ಮೊದಲೇ ಸದಾ ಶಾಂತಸ್ವಭಾವದ,
ಯಾವುದೇ ಸದ್ದು ಗದ್ದಲ ಗೊತ್ತಿರದ, ಆಳ ನೀರಿನಂತೆ ಗಂಭೀರವಾಗಿಯೇ ಇದ್ದು, ಇಲ್ಲವಾದವಳ ಕಥೆ
ನಮ್ಮ ಬದುಕಿನ ದುರಂತ ಅಧ್ಯಾಯವಾದದ್ದು ಮಾತ್ರ ನಮ್ಮನ್ನು ಸತತ ಕಾಡದೇ ಬಿಡದು.
ಇದು ನಡೆದದ್ದು ೨೦೦೭ ರಲ್ಲಿ. ಹದಿಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ. ಮುಂದೆ ಹರಿಯುವ ನೀರು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಕೊಚ್ಚಿಕೊಂಡು ಹೋಗುವದಿಲ್ಲ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಬೇಡವಾದುದನ್ನು ನಮ್ಮೆದುರೇ ದಂಡೆಗೆ ಎಳೆದು ಹಾಕಿ ನಮ್ಮನ್ನು ಕಾಡುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ.
ನಿಜ, ಬದುಕು ಜಟಕಾಬಂಡಿ...ವಿಧಿಯದರ ಸಾಹೇಬ, ಮದುವೆಗೋ...
ಮಸಣಕೋ ಅದರದೇ ಚಿತ್ತ...😒😒😒😒😒ರ್ಯಕ್ರಮ. ನೀವು ಹಿರಿಯರು, ಮುಂದೆ ನಿಂತು ನಡೆಸಿಕೊಡಬೇಕು, ಆದಷ್ಟು ಬೇಗನೇ ಮುಗಿಸುವ ವಿಚಾರವಿದೆ, ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಯಾರಿಗೂ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯಾಗುವದಿಲ್ಲ. ಬೇಗನೇ ಬಂದು ಬಿಡಿ."
ಇದು ನಮ್ಮಕ್ಕನಿಗೆ ಬಂದ ಆಗ್ರಹದ ಆಮಂತ್ರಣ. ಅವಳಿಗೋ ಇಂಥದಕ್ಕೆಲ್ಲ ಸಂಭ್ರಮವೋ ಸಂಭ್ರಮ. ಅತಿ ಅನಿವಾರ್ಯ ಕಾರಣಗಳಿಲ್ಲದೇ ಯಾವುದನ್ನೂ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸ್ವಭಾವ ಅವಳದಲ್ಲವೇ ಅಲ್ಲ. ಬರುವದಾಗಿ ಭರವಸೆ ಕೊಟ್ಟು, ಮರುದಿನ ಉಡಬೇಕಿದ್ದ ಸೀರೆ, ಕುಪ್ಪುಸಗಳನ್ನು ಗಳದ ಮೇಲೆ ಕೊಡವಿ ಹಾಕಿಯಾಯಿತು.
ಮರುದಿನ ಐದು ಗಂಟೆಗೇ ಮನೆಯ ದೀಪ ಹತ್ತಿದವು. ಮನೆಯಂಗಳ ಗುಡಿಸಿ, ಸಾರಿಸಿ ಗುಡಿಗೆ ಬೇಗ ಹೋಗಬೇಕು. ಮಾಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಅವರದೇ ಮನೆತನದ ಶ್ರೀರಾಮ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದೆ. ಸೋದರರು ಪಾಳಿಯ ಮೇಲೆ ಪೂಜೆ, ಉತ್ಸವಗಳ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೊರುವದು ರೂಢಿ. ಆ ವರ್ಷ ಅವರದೇ ಸರದಿ. ನಸುಕಿನಲ್ಲಿಯೇ ಎದ್ದು, ಗರ್ಭಗುಡಿ , ಒಳಾಂಗಣ ಹೊರಾಂಗಣಗಳನ್ನು ಉಡುಗಿ, ತೊಳೆದು, ರಂಗೋಲಿ ಹಾಕಿ, ನಂದಾ ದೀಪಕ್ಕೆ ಎಣ್ಣೆ ಎರೆದು ಬಂದು ಬಿಟ್ಟರೆ ಮುಂದಿನ ಪೂಜೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಮನೆಯ ಗಂಡಸರಿಗೆ ರವಾನೆ.
ಬೇಗಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧವಾಗುವ ಯೋಚನೆ-
ಯೊಂದಿಗೆ ಮನೆಯ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆದಾಯಿತು. ಆಗ ಕಾಲ್ಬೆರಳುಗಳಿಗೆ ಏನೋ ಚುಚ್ಚಿದ ಹಾಗಾಗಿ, ಫಕ್ಕನೇ ದೀಪ ಹೊತ್ತಿಸಿ ನೋಡಿದರೆ ಏನೇನೂ ಇಲ್ಲ. ಮಣ್ಣಿನ ಮನೆ, ಕಮತದ ಹಿತ್ತಲು, ಕಾಳುಕಡಿಗಳ ದಾಸ್ತಾನು, ಇಲಿಗಳಿಗೇನೂ ಬರವಿಲ್ಲ. ಒಳಗೆ ಹೋಗಿ, ರಕ್ತ ಒರೆಸಿ, ಅದಕ್ಕಿಷ್ಟು ಅರಿಷಿಣ ಬಳಿದು, ಒಂದು ಬಟ್ಟೆ ಸುತ್ತಿ , ಗುಡಿಗೆ ಹೋಗಿ ಸಾಂಗವಾಗಿ ಅಂದುಕೊಂಡದ್ದು, ಮಾಡ- ಬೇಕಾದ್ದು ಮಾಡಿಮುಗಿಸಿ ಮನೆಗೆ ಹೊರಡಬೇಕು, ಏನೋ ಸಂಕಟ, ಗಲಿಬಿಲಿ, ಅರ್ಥವಾಗದ ಕಳವಳ,ಕಣ್ಣು ಪಟಪಟ ಹೊಡೆಯುವದು ಎಲ್ಲ ಸುರುವಾಯ್ತು. ಎರಡು ಹೆಜ್ಜೆ ಹೇಗೋ ಬಂದವಳಿಗೆ ಮನೆಯವರೆಗೂ ನಡೆಯಲಾಗಿಲ್ಲ. ಯಾರದೋ ಕಟ್ಟೆಗೆ ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕುಳಿತಾಗ ಅವರಿವರು ವಿಷಯ ತಿಳಿದು ತುರ್ತಾಗಿ ದವಾಖಾನೆಗೆ ಒಯ್ಯುವ ಸಿದ್ಧತೆ ನಡೆದಾಗ ಅವಳು ಹೇಳಿದ್ದು," ನನಗೇನೂ ಆಗಿಲ್ಲ, ಒಬ್ಬರು ನನ್ನ ಜೊತೆ ಸಾಕು, ಬೆಳಗಿನ ಹೊತ್ತು, ನಿಮ್ಮ ನಿಮ್ಮ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ".
ಅವಳ ಹೆಸರೇ ' ವಸುಮತಿ', ಭೂಮಿ ತೂಕದ ತಾಳ್ಮೆ...ಮಾತಿನಲ್ಲೂ...ಕೃತಿಯಲ್ಲೂ...
ಆದರೆ ಕೆಲವರು ತುರ್ತು ಅವಳನ್ನು ಆಟೋ ದಲ್ಲಿ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೊರಟಾಗ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕಣ್ಣುಮುಚ್ಚಿ ಪ್ರಜ್ಞೆ ತಪ್ಪಿದವಳನ್ನು ದವಾಖಾನೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ದಾಗ ಏನೂ ಉಳಿದಿರಲೇ ಇಲ್ಲ,ಅವಳ ಉಸಿರು, ಕರೆದೊಯ್ದವರ ಭರವಸೆ, ಉಪಚಾರದ ಯಾವುದೇ ವಿಧಾನ, ಎಲ್ಲವೂ ವ್ಯರ್ಥವಾಗಿತ್ತು. ನೂರಾರು ಜನರನ್ನು ಬದುಕಿಸಿದ ಸ್ವತಃ ಡಾಕ್ಟರ್,ಮನೆಮಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಪರಿತಪಿಸಿದ ರೀತಿ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಕಂಗೆಡಿಸಿತ್ತು.
ಕಡಿದದ್ದು ಏನು ಎಂಬುದು ಮೊದಲೇ ತಿಳಿಯದಿದ್ದುದು, ಎಂದೂ ಯಾವುದಕ್ಕೂ,ಯಾರನ್ನೂ
ಬೇಡದ ನಮ್ಮಕ್ಕನ ಅಂತರ್ಮುಖಿ ಸ್ವಭಾವ, ಅಂಥ ಹಳ್ಳಿಯ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಅದೂ ಇದೂ ಕಚ್ಚುವದು ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯವೆಂಬ ಅನಿಸಿಕೆ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದಕ್ಕೆ ಅವಳ ಜೀವ ಬೇಕಿತ್ತೋ ಇಂದಿಗೂ ಅರ್ಥವಾಗಿಲ್ಲ. ವಿಷಯವೆಂದರೆ, ಅಂದು ಅವಳ ಉಸಿರು ನಿಲ್ಲಿಸಿದ್ದು ಹಾವೋ, ವಿಷದ ಚೇಳೋ, ಅಥವಾ ಬೇರಿನ್ನೇನು ಎಂಬುದು ನಮಗಿನ್ನೂ ಗೂಢ. ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಂಡಿದ್ದರೆ
ಏನಾದರೂ ಮಾಡಬಹುದಿತ್ತು. ಅದರಲ್ಲೇ ಅವಳ ಕೊನೆ ಇರುವಾಗ ದೈವ ಅವಳಿಗೆ ಆ ಅವಕಾಶವನ್ನೂ ಬಿಟ್ಟುಕೊಡಲಿಲ್ಲ. ಅನಸ್ಥೇಸಿಯಾ Dose ಹೆಚ್ಚಾದರೆ ನಿದ್ರೆಗೆ ಜಾರಿದವರು ಚಿರನಿದ್ರೆಗೆ ಜಾರಿದಂತೆ ,ಅವಳು ಹಾಕಿದ ಅಂಗಳದ ನೀರು ಆರುವ ಮೊದಲೇ, ಇಟ್ಟ ರಂಗೋಲಿ ಅಳಿಸುವ ಮೊದಲೇ, ತೆಗೆದಿಟ್ಟ ಸೀರೆಯುಟ್ಟು ಸಂಭ್ರಮಿಸುವ ಮೊದಲೇ, ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಕಂಡ ಸೂರ್ಯ ಇಡಿಯಾಗಿ ಮೇಲೇಳುವ ಮೊದಲೇ ,ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಇದು ಏನಾಗಿದೆ, ಏನಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯುವ ಮೊದಲೇ ಸದಾ ಶಾಂತಸ್ವಭಾವದ,
ಯಾವುದೇ ಸದ್ದು ಗದ್ದಲ ಗೊತ್ತಿರದ, ಆಳ ನೀರಿನಂತೆ ಗಂಭೀರವಾಗಿಯೇ ಇದ್ದು, ಇಲ್ಲವಾದವಳ ಕಥೆ
ನಮ್ಮ ಬದುಕಿನ ದುರಂತ ಅಧ್ಯಾಯವಾದದ್ದು ಮಾತ್ರ ನಮ್ಮನ್ನು ಸತತ ಕಾಡದೇ ಬಿಡದು.
ಇದು ನಡೆದದ್ದು ೨೦೦೭ ರಲ್ಲಿ. ಹದಿಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ. ಮುಂದೆ ಹರಿಯುವ ನೀರು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಕೊಚ್ಚಿಕೊಂಡು ಹೋಗುವದಿಲ್ಲ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಬೇಡವಾದುದನ್ನು ನಮ್ಮೆದುರೇ ದಂಡೆಗೆ ಎಳೆದು ಹಾಕಿ ನಮ್ಮನ್ನು ಕಾಡುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ.
ನಿಜ, ಬದುಕು ಜಟಕಾಬಂಡಿ...ವಿಧಿಯದರ ಸಾಹೇಬ, ಮದುವೆಗೋ...
ಮಸಣಕೋ ಅದರದೇ ಚಿತ್ತ...😒😒😒😒😒. ನೀವು ಹಿರಿಯರು, ಮುಂದೆ ನಿಂತು ನಡೆಸಿಕೊಡಬೇಕು, ಆದಷ್ಟು ಬೇಗನೇ ಮುಗಿಸುವ ವಿಚಾರವಿದೆ, ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಯಾರಿಗೂ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯಾಗುವದಿಲ್ಲ. ಬೇಗನೇ ಬಂದು ಬಿಡಿ."
ಇದು ನಮ್ಮಕ್ಕನಿಗೆ ಬಂದ ಆಗ್ರಹದ ಆಮಂತ್ರಣ. ಅವಳಿಗೋ ಇಂಥದಕ್ಕೆಲ್ಲ ಸಂಭ್ರಮವೋ ಸಂಭ್ರಮ. ಅತಿ ಅನಿವಾರ್ಯ ಕಾರಣಗಳಿಲ್ಲದೇ ಯಾವುದನ್ನೂ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸ್ವಭಾವ ಅವಳದಲ್ಲವೇ ಅಲ್ಲ. ಬರುವದಾಗಿ ಎಂದುಭರವಸೆ ಕೊಟ್ಟು, ಮರುದಿನ ಉಡಬೇಕಿದ್ದ ಸೀರೆ, ಕುಪ್ಪುಸಗಳನ್ನು ಗಳದ ಮೇಲೆ ಕೊಡವಿ ಹಾಕಿಯಾಯಿತು.
ಮರುದಿನ ಐದು ಗಂಟೆಗೇ ಮನೆಯ ದೀಪ ಹತ್ತಿದವು. ಮನೆಯಂಗಳ ಗುಡಿಸಿ, ಸಾರಿಸಿ ಗುಡಿಗೆ ಬೇಗ ಹೋಗಬೇಕು. ಮಾಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಅವರದೇ ಮನೆತನದ ಶ್ರೀರಾಮ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದೆ. ಸೋದರರು ಪಾಳಿಯ ಮೇಲೆ ಪೂಜೆ, ಉತ್ಸವಗಳ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೊರುವದು ರೂಢಿ. ಆ ವರ್ಷ ಅವರದೇ ಸರದಿ. ನಸುಕಿನಲ್ಲಿಯೇ ಎದ್ದು, ಗರ್ಭಗುಡಿ , ಒಳಾಂಗಣ ಹೊರಾಂಗಣಗಳನ್ನು ಉಡುಗಿ, ತೊಳೆದು, ರಂಗೋಲಿ ಹಾಕಿ, ನಂದಾ ದೀಪಕ್ಕೆ ಎಣ್ಣೆ ಎರೆದು ಬಂದು ಬಿಟ್ಟರೆ ಮುಂದಿನ ಪೂಜೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಮನೆಯ ಗಂಡಸರಿಗೆ ರವಾನೆ.
ಬೇಗಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧವಾಗುವ ಯೋಚನೆ-
ಯೊಂದಿಗೆ ಮನೆಯ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆದಾಯಿತು. ಆಗ ಕಾಲ್ಬೆರಳುಗಳಿಗೆ ಏನೋ ಚುಚ್ಚಿದ ಹಾಗಾಗಿ, ಫಕ್ಕನೇ ದೀಪ ಹೊತ್ತಿಸಿ ನೋಡಿದರೆ ಏನೇನೂ ಇಲ್ಲ. ಮಣ್ಣಿನ ಮನೆ, ಕಮತದ ಹಿತ್ತಲು, ಕಾಳುಕಡಿಗಳ ದಾಸ್ತಾನು, ಇಲಿಗಳಿಗೇನೂ ಬರವಿಲ್ಲ. ಒಳಗೆ ಹೋಗಿ, ರಕ್ತ ಒರೆಸಿ, ಅದಕ್ಕಿಷ್ಟು ಅರಿಷಿಣ ಬಳಿದು, ಒಂದು ಬಟ್ಟೆ ಸುತ್ತಿ , ಗುಡಿಗೆ ಹೋಗಿ ಸಾಂಗವಾಗಿ ಅಂದುಕೊಂಡದ್ದು, ಮಾಡ- ಬೇಕಾದ್ದು ಮಾಡಿಮುಗಿಸಿ ಮನೆಗೆ ಹೊರಡಬೇಕು, ಏನೋ ಸಂಕಟ, ಗಲಿಬಿಲಿ, ಅರ್ಥವಾಗದ ಕಳವಳ,ಕಣ್ಣು ಪಟಪಟ ಹೊಡೆಯುವದು ಎಲ್ಲ ಸುರುವಾಯ್ತು. ಎರಡು ಹೆಜ್ಜೆ ಹೇಗೋ ಬಂದವಳಿಗೆ ಮನೆಯವರೆಗೂ ನಡೆಯಲಾಗಿಲ್ಲ. ಯಾರದೋ ಕಟ್ಟೆಗೆ ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕುಳಿತಾಗ ಅವರಿವರು ವಿಷಯ ತಿಳಿದು ತುರ್ತಾಗಿ ದವಾಖಾನೆಗೆ ಒಯ್ಯುವ ಸಿದ್ಧತೆ ನಡೆದಾಗ ಅವಳು ಹೇಳಿದ್ದು," ನನಗೇನೂ ಆಗಿಲ್ಲ, ಒಬ್ಬರು ನನ್ನ ಜೊತೆ ಸಾಕು, ಬೆಳಗಿನ ಹೊತ್ತು, ನಿಮ್ಮ ನಿಮ್ಮ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ".
ಅವಳ ಹೆಸರೇ ' ವಸುಮತಿ', ಭೂಮಿ ತೂಕದ ತಾಳ್ಮೆ...ಮಾತಿನಲ್ಲೂ...ಕೃತಿಯಲ್ಲೂ...
ಆದರೆ ಕೆಲವರು ತುರ್ತು ಅವಳನ್ನು ಆಟೋ ದಲ್ಲಿ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೊರಟಾಗ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕಣ್ಣುಮುಚ್ಚಿ ಪ್ರಜ್ಞೆ ತಪ್ಪಿದವಳನ್ನು ದವಾಖಾನೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ದಾಗ ಏನೂ ಉಳಿದಿರಲೇ ಇಲ್ಲ,ಅವಳ ಉಸಿರು, ಕರೆದೊಯ್ದವರ ಭರವಸೆ, ಉಪಚಾರದ ಯಾವುದೇ ವಿಧಾನ, ಎಲ್ಲವೂ ವ್ಯರ್ಥವಾಗಿತ್ತು. ನೂರಾರು ಜನರನ್ನು ಬದುಕಿಸಿದ ಸ್ವತಃ ಡಾಕ್ಟರ್,ಮನೆಮಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಪರಿತಪಿಸಿದ ರೀತಿ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಕಂಗೆಡಿಸಿತ್ತು.
ಕಡಿದದ್ದು ಏನು ಎಂಬುದು ಮೊದಲೇ ತಿಳಿಯದಿದ್ದುದು, ಎಂದೂ ಯಾವುದಕ್ಕೂ,ಯಾರನ್ನೂ
ಬೇಡದ ನಮ್ಮಕ್ಕನ ಅಂತರ್ಮುಖಿ ಸ್ವಭಾವ, ಅಂಥ ಹಳ್ಳಿಯ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಅದೂ ಇದೂ ಕಚ್ಚುವದು ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯವೆಂಬ ಅನಿಸಿಕೆ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದಕ್ಕೆ ಅವಳ ಜೀವ ಬೇಕಿತ್ತೋ ಇಂದಿಗೂ ಅರ್ಥವಾಗಿಲ್ಲ. ವಿಷಯವೆಂದರೆ, ಅಂದು ಅವಳ ಉಸಿರು ನಿಲ್ಲಿಸಿದ್ದು ಹಾವೋ, ವಿಷದ ಚೇಳೋ, ಅಥವಾ ಬೇರಿನ್ನೇನು ಎಂಬುದು ನಮಗಿನ್ನೂ ಗೂಢ. ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಂಡಿದ್ದರೆ
ಏನಾದರೂ ಮಾಡಬಹುದಿತ್ತು. ಅದರಲ್ಲೇ ಅವಳ ಕೊನೆ ಇರುವಾಗ ದೈವ ಅವಳಿಗೆ ಆ ಅವಕಾಶವನ್ನೂ ಬಿಟ್ಟುಕೊಡಲಿಲ್ಲ. ಅನಸ್ಥೇಸಿಯಾ Dose ಹೆಚ್ಚಾದರೆ ನಿದ್ರೆಗೆ ಜಾರಿದವರು ಚಿರನಿದ್ರೆಗೆ ಜಾರಿದಂತೆ ,ಅವಳು ಹಾಕಿದ ಅಂಗಳದ ನೀರು ಆರುವ ಮೊದಲೇ, ಇಟ್ಟ ರಂಗೋಲಿ ಅಳಿಸುವ ಮೊದಲೇ, ತೆಗೆದಿಟ್ಟ ಸೀರೆಯುಟ್ಟು ಸಂಭ್ರಮಿಸುವ ಮೊದಲೇ, ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಕಂಡ ಸೂರ್ಯ ಇಡಿಯಾಗಿ ಮೇಲೇಳುವ ಮೊದಲೇ ,ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಇದು ಏನಾಗಿದೆ, ಏನಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯುವ ಮೊದಲೇ ಸದಾ ಶಾಂತಸ್ವಭಾವದ,
ಯಾವುದೇ ಸದ್ದು ಗದ್ದಲ ಗೊತ್ತಿರದ, ಆಳ ನೀರಿನಂತೆ ಗಂಭೀರವಾಗಿಯೇ ಇದ್ದು, ಇಲ್ಲವಾದವಳ ಕಥೆ
ನಮ್ಮ ಬದುಕಿನ ದುರಂತ ಅಧ್ಯಾಯವಾದದ್ದು ಮಾತ್ರ ನಮ್ಮನ್ನು ಸತತ ಕಾಡದೇ ಬಿಡದು.
ಇದು ನಡೆದದ್ದು ೨೦೦೭ ರಲ್ಲಿ. ಹದಿಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ. ಮುಂದೆ ಹರಿಯುವ ನೀರು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಕೊಚ್ಚಿಕೊಂಡು ಹೋಗುವದಿಲ್ಲ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಬೇಡವಾದುದನ್ನು ನಮ್ಮೆದುರೇ ದಂಡೆಗೆ ಎಳೆದು ಹಾಕಿ ನಮ್ಮನ್ನು ಕಾಡುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ.
ನಿಜ, ಬದುಕು ಜಟಕಾಬಂಡಿ...ವಿಧಿಯದರ ಸಾಹೇಬ, ಮದುವೆಗೋ...
ಮಸಣಕೋ ಅದರದೇ ಚಿತ್ತ...😒😒😒😒😒